Giải thưởng Bông lúa vàng Việt Nam đã ra đời năm 2004 theo Quyết định số 42/2004/QĐ-BNN ngày 1 tháng 9 năm 2004 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

Đến năm 2010, trở thành giải thưởng duy nhất của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ghi nhận và tôn vinh những tập thể, cá nhân có sản phẩm tiêu biểu, xuất sắc, đóng góp xứng đáng cho sự phát triển nông nghiệp, nông thôn và nông dân Việt Nam theo Thông tư số 06/2014/TT-BNNPTNT ngày 10 tháng 2 năm 2014 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quy định về xét tặng Giải thưởng Bông lúa vàng Việt Nam. Giải thưởng thay thế các Giải thưởng do Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã ban hành trước đây[2]:

• Giải thưởng Bông lúa vàng Việt Nam (Quyết định số 42/2004/QĐ-BNN ngày 01/9/2004)[3];
• Giải thưởng Cúp hàng nông lâm thủy sản Việt Nam chất lượng cao, uy tín thương mại (Quyết định số 1895/QĐ-BNN-CB ngày 24/6/2008);
• Giải thưởng Cúp vàng nông nghiệp (Quyết định số 1846/QĐ-BNN-VP ngày 23/6/2006);
• Giải thưởng Hội thi sản phẩm thủ công mỹ nghệ Việt Nam (Quyết định số 2776/QĐ-BNN-CB ngày 25/9/2007).